Dạy trẻ thông minh sớm: 5 phương pháp và 3 cuốn sách nên đọc
Dạy trẻ thông minh sớm là mong mỏi của không ít bậc phụ huynh trên hành trình nuôi dạy con. Việc hiểu đúng về phương pháp dạy trẻ thông minh sớm sẽ hỗ trợ rất nhiều cho ba mẹ trong quá trình dạy con khôn lớn. Nội dung dưới đây sẽ cung cấp các phương pháp dạy trẻ thông minh và giới thiệu một số cuốn sách kích thích sự phát triển não bộ của trẻ từ những năm tháng đầu đời, hãy cùng theo dõi.
Nội dung chính
1. Lý do nên dạy trẻ thông minh sớm
Các chuyên gia về phát triển nhận thức nhận định những năm tháng đầu đời của trẻ là giai đoạn quan trọng nhất trong việc hình thành trí thông minh và phát triển tối đa chức năng não bộ. Khi xã hội ngày càng phát triển, các bậc phụ huynh sẵn sàng tạo mọi điều kiện để giúp con mình có cơ hội được tiếp cận kiến thức nhanh nhất. Trong bối cảnh công nghệ số, việc tìm hiểu cách nuôi dạy một đứa trẻ thông minh chưa bao giờ đơn giản như vậy.
Quá trình phát triển não bộ của trẻ theo từng độ tuổi
Giai đoạn từ 0 – 6 tuổi được coi là thời điểm “vàng” cho sự phát triển não bộ của trẻ, các yếu tố về tốc độ và dung lượng tiếp thu của trẻ đạt mức tối đa. Vì vậy việc kích thích hoạt động của não phải và não trái giúp trẻ phát triển tư duy toàn diện, ví dụ như: tư duy hình ảnh, tư duy sáng tạo, tư duy logic,… Quá trình phát triển này sẽ chậm hơn khi bé bước qua giai đoạn 6 tuổi. Đây chính là lý do mà ba mẹ nên tận dụng tối đa giai đoạn vàng này để tăng trí thông minh cho trẻ.
Tuy nhiên trước khi bắt đầu quá trình nuôi dạy trẻ thông minh sớm cha mẹ cần tìm hiểu rõ các giai đoạn phát triển của con theo từng mốc như: 0 – 12 tháng, 12 – 36 tháng và 4 – 6 tuổi. Để từ đó áp dụng các phương pháp dạy trẻ phù hợp và hiệu quả.
2. Tổng hợp các phương pháp dạy trẻ thông minh sớm
Dưới đây là gợi ý một số phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm được các chuyên gia đánh giá là hiệu quả nhất, ba mẹ hãy cùng tham khảo:
2.1. Phương pháp Montessori
Thúc đẩy tiềm năng sẵn có trong mỗi đứa trẻ dưới một môi trường giáo dục thân thiện, cởi mở là những từ khóa nổi bật khi nhắc tới phương pháp giáo dục Montessori. Đây là phương pháp đã và đang được áp dụng rộng rãi tại nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Cha mẹ áp dụng phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ tại nhà
Montessori tập trung phát triển 5 lĩnh vực bao gồm: Giác quan, Ngôn ngữ, Toán học, Văn hóa và Thực hành cuộc sống. Nhằm xây dựng tính độc lập, sự tập trung và khả năng tự chủ của trẻ trong xuyên suốt quá trình học theo phương pháp này. Việc giáo dục kỹ năng sống tự lập được coi là mục tiêu hàng đầu của phương pháp Montessori.
2.2. Phương pháp Glenn Doman
Glenn Doman được phát minh bởi Bác sĩ Vật lý trị liệu người Mỹ – Giáo sư Glenn Doman và một số cộng sự khác. Glenn Doman thích hợp với trẻ từ 0 – 6 tuổi, đem lại hiệu quả kích thích tiềm năng và phát triển trí óc thông minh một cách tự nhiên mà không khiến con trẻ thấy bị áp lực.
Áp dụng phương pháp Glenn Doman thông qua thẻ học Flashcard
Với ưu điểm về tính tiện lợi cha mẹ hoàn toàn có thể chủ động áp dụng phương pháp này ngay tại nhà. Bằng việc sử dụng các bộ thẻ học Flashcard giúp trẻ nhận biết các chữ cái, con số cùng những kiến thức khác về thế giới xung quanh.
Phương pháp này phù hợp với các ba mẹ bận rộn, có quỹ thời gian hẹn hẹp. Bởi Glenn Doman không đòi hỏi cha mẹ phải dành nhiều thời gian tìm hiểu cũng như đồng hành cùng trẻ. Mỗi ngày chỉ cần 5 – 7 phút tương tác cùng con với bộ thẻ học theo từng chủ đề tự chọn, ba mẹ sẽ giúp trẻ phát triển tư duy toàn diện.
2.3. Phương pháp Steiner
Điểm khác biệt của Steiner so với các phương pháp giáo dục trẻ thông minh sớm khác đó chính là giúp trẻ phát huy khả năng sáng tạo và tình yêu thiên nhiên thông qua các hoạt động ngoại khóa vui chơi khám phá thế giới.
Môi trường giáo dục chân thật và nhẹ nhàng theo phương pháp giáo dục Steiner
Cha đẻ của phương pháp Steiner cho rằng tất cả trẻ em ở độ tuổi mầm non đều cần môi trường lý tưởng để vui chơi. Từ đó khai phá ra năng lực tiềm ẩn của trẻ trong suốt 7 năm đầu đời. Các bậc phụ huynh hoàn toàn có thể dạy con theo phương pháp Steiner
tại nhà. Tuy nhiên cần đặc biệt hiểu được bản chất của phương pháp này để mang lại hiệu quả giáo dục tốt nhất dành cho trẻ.
2.4. Phương pháp Reggio Emilia
Phương pháp Reggio Emilia là một trong những phương pháp giúp trẻ phát triển trí thông minh từ sớm. Đề cao tính chủ động là đặc điểm nổi bật của phương pháp này, trẻ sẽ được khuyến khích đưa ra ý kiến của bản thân, đặt các câu hỏi và tìm câu trả lời.
Tự tìm tòi khám phá là tiêu chí hàng đầu của phương pháp Reggio Emilia
Phương pháp chú trọng tạo môi trường học tập mở giúp trẻ chủ động trong việc học tập và thoải mái khám phá thế giới xung quanh. Do đó trẻ không bị ràng buộc hoặc giới hạn bởi bất kỳ quy tắc nào. Từ đó phát triển tư duy sáng tạo, đồng thời rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề; hình thành tính tự lập từ rất sớm.
2.5. Phương pháp STEAM
STEAM đang dần thay thế cho phương pháp giáo dục truyền thống, tích hợp đủ 5 lĩnh vực bao gồm Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Art (nghệ thuật) và Math (Toán học).
Steam tạo điều kiện cho trẻ thực hành trải nghiệm thực tế
Phương pháp STEAM đa phần chú trọng vào thực hành. Trẻ được khuyến khích và tạo điều kiện thực hành trải nghiệm thực tế, ứng dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề. Môi trường học thoải mái sẽ giúp trẻ tự lập và giảm tải những áp lực về điểm số trong quá trình học để trẻ luôn hào hứng tiếp thu tri thức.
3. Tổng hợp sách dạy trẻ thông minh sớm hay nhất
Những cuốn sách dưới đây sẽ giúp các ba mẹ thu thập thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm nuôi dạy trẻ một cách hiệu quả.
3.1. Cuốn sách Dạy bé thông minh sớm – Glenn Doman
Download: Dạy bé thông minh sớm
Ứng dụng phương pháp dạy trẻ Glenn Doman, cuốn sách “Dạy trẻ thông minh sớm” sẽ là kim chỉ nam giúp con phát triển trí não toàn diện. Với cách trình bày rõ ràng đánh giá từng mức độ phát triển giác quan và năng khiếu vận động ở trẻ theo 7 giai đoạn chính bao gồm: Giai đoạn mới sinh, 2 – 5 tháng đầu, 7 tháng, 12 tháng, 18 tháng và 72 tháng.
Sách dạy bé thông minh sớm
Thông qua từng tầng mức độ đánh giá, bố mẹ có thể lập được một kế hoạch thúc đẩy riêng cho con của mình ở từng giai đoạn để bé có thể bồi dưỡng và phát triển nhanh chóng.
3.2. Cuốn sách Tăng cường trí thông minh của trẻ
Download: Tăng cường trí thông minh của trẻ
Kế thừa công trình nghiên cứu của người cha Glenn Doman, nữ tác giả Janet Doman đã biên soạn thành công nhiều đầu sách hay, trong đó có “Tăng cường trí thông minh của trẻ”. Đây được đánh giá là nguồn tài liệu hữu ích cung cấp kiến thức cũng như kinh nghiệm quý giá về phát triển trí tuệ cho trẻ nhỏ. Với các phương pháp được nhắc tới trong cuốn sách, ba mẹ hoàn toàn có thể áp dụng thực tế trong sinh hoạt hằng ngày của trẻ.
Có sự hỗ trợ đắc lực của “Tăng cường trí thông minh của trẻ” các bậc cha mẹ sẽ hiểu được những nguyên tắc tốt nhất để áp dụng giáo dục, ứng xử đúng cách nhằm phát triển trí tuệ cho con.
3.3. Cuốn sách Dạy trẻ thế giới xung quanh
Download: Dạy trẻ thế giới xung quanh
Bên cạnh phát triển trí tuệ, nuôi dưỡng và trau dồi cho sự phát triển giác quan của trẻ là điều rất quan trọng. Các giác quan ở trẻ nhỏ, đặc biệt là 12 tháng đầu đời là công cụ giúp con tiếp thu kiến thức và khám phá những điều mới một cách trọn vẹn.
Sách “Dạy trẻ thế giới xung quanh”
Cuốn sách “Dạy trẻ thế giới xung quanh” sẽ giúp phát huy và vận hành giác quan cho bé một cách tối ưu nhất. Nội dung chương trình giúp phụ huynh trau dồi và phát triển thể chất lẫn tinh thần cho bé thông qua những hoạt động rèn luyện thể chất phù hợp. Đồng thời giúp phụ huynh hiểu được khó khăn thời gian đầu, cũng như cảm xúc bộc phát mà trẻ trải qua.
Trên đây là những phương pháp dạy trẻ thông minh sớm và một số cuốn sách kích thích sự phát triển não bộ dành cho trẻ từ 0 – 6 tuổi mà bất kỳ phụ huynh nào cũng có thể áp dụng đối với con mình. Sự thông minh của bé không chỉ phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng mà còn chịu ảnh hưởng từ phương pháp giáo dục đúng đắn của ba mẹ.