3 cách để phân biệt thì hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn tránh nhầm lẫn

Thì hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn là hai thì khá khó trong tiếng Anh, và người học thường xuyên nhầm lẫn giữa hai thì này với nhau. Do đó, tại bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp các kiến thức liên quan giúp bạn đọc có thể phân biệt, hiểu bản chất và áp dụng chúng vào quá trình sử dụng tiếng Anh của mình.

I. Cấu trúc thì hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn

1. Thì hiện tại hoàn thành

Thể khẳng định (Affirmative form)

Subject + have/ has + past participle

Ví dụ: I have eaten breakfast.

(Tớ ăn sáng rồi)

Thể phủ định (Negative form)

Subject + have/ has + not + past participle

Ví dụ: She hasn’t known the answer.

(Cô ấy vẫn chưa biết câu trả lời đâu)

Thể nghi vấn (Question form)

Have/ has + subject + past participle?

Ví dụ: Have you ever been China?

(Anh tới Trung Quốc lần nào chưa?)

2. Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn

Thể khẳng định (Affirmative form)

Subject + have/ has + been + V_ing

Ví dụ: He has been playing soccer for over an hour.

(Anh ấy đã chơi bóng đá được hơn một tiếng đồng hồ rồi)

Thể phủ định (Negative form)

Subject + have/ has + not + been + V_ing

Ví dụ: The children haven’t been studying well recently.

(Dạo này bọn trẻ học hành không tốt lắm)

Thể nghi vấn (Question form)

Have/ has + subject + been + V_ing?

Ví dụ: Have you been practicing properly?

(Anh có tập luyện đúng cách không vậy?)

II. Cách sử dụng thì hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn

1. Thì hiện tại hoàn thành

Thì hiện tại hoàn thành được sử dụng trong các trường hợp sau:

1. Diễn tả một hành động vừa mới xảy ra

2. Diễn đạt một hành động xảy ra ở một thời điểm không xác định trong quá khứ (ta không biết rõ hoặc không muốn đề cập đến thời gian chính xác mà hành động đã xảy ra)

Hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn là hai thì khiến người học băn khoăn

3. Diễn tả một hành động bắt đầu diễn ra trong quá khứ và vẫn còn tiếp tục ở hiện tại

4. Diễn tả hành động được lặp đi lặp lại nhiều lần trong quá khứ và còn có thể được lặp lại ở hiện tại hoặc tương lai

5. Diễn tả hành động đã xảy ra trong quá khứ nhưng kết quả của nó vẫn còn trong hiện tại

6. Diễn tả hành động bắt đầu trong quá khứ, kéo dài đến hiện tại và có khả năng tiếp tục ở tương lai.

7. Báo tin về sự việc vừa xảy ra

2. Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn

Nhìn chung về cơ bản, 2 thì này không có sự khác biệt quá lớn, đều được sử dụng để diễn tả một hành động bắt đầu trong quá khứ và vẫn còn xảy ra ở hiện tại. Tuy nhiên, vẫn có một số điểm khác biệt như sau:

1. Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn diễn tả hành động bắt đầu trong quá khứ, kéo dài liên tục đến hiện tại và có thể sẽ tiếp tục kéo dài trong tương lai

Hiện tại hoàn thành và hiện tại tiếp diễn đều dùng để nói về các hành động trong quá khứ

2. Hành động liên tục lặp đi lặp lại (nhấn mạnh tính liên tục của hành động)
3. Hành động vừa mới chấm dứt và có kết quả ở hiện tại

Tóm lại, để phân biệt thì hiện tại hoàn thành và hoàn thành tiếp diễn, người học cần xem xét sự khác biệt về điều mà người nói muốn nhấn mạnh và tính trọn vẹn của sự việc, hành động được nhắc đến trong câu. Cụ thể:

• Sự nhấn mạnh

Thì hiện tại hoàn thành nhấn mạnh vào kết quả của hành động (ai đã làm gì được bao nhiêu, mấy lần… tính đến thời điểm nói, hoặc đã đạt được mục tiêu gì…), thường là câu được sử dụng để trả lời cho các câu hỏi How much, How many,…

Trong khi đó thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn lại nhấn mạnh vào quá trình (ai đã làm gì trong bao lâu tính đến thời điểm nói). Các câu ở thì này thường trả lời cho dạng câu hỏi với từ để hỏi là How long.

Ví dụ: I have studied at that university for 4 years.

(Tôi đã học ở trường đại học kia 4 năm) 

→ Nhấn mạnh thời điểm 4 năm là thời gian người nói hoàn thành việc học ở trường đại học.

I have been studying at that university for 4 years.

(Tôi đang học ở trường đại học kia được 4 năm rồi)

→ Nhấn mạnh rằng người nói vẫn đang tiếp tục học tại trường đại học đó và tính đến thời điểm hiện tại, anh ta đã học được 4 năm và quá trình học vẫn còn kéo dài trong tương lai.

• Tính trọn vẹn 

Thì hiện tại hoàn thành diễn tả hành động đã xảy ra và kết thúc (Hành động trọn vẹn)

Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn nói về hành động vẫn còn tiếp tục xảy ra. (Hành động chưa trọn vẹn)

Ví dụ: I have studied English for 2 hours.

(Tôi đã học tiếng Anh trong 2 giờ đồng hồ)

→ Nhấn mạnh người nói đã học tiếng Anh trong 2 giờ và đã chấm dứt việc học, không còn tiếp tục học tiếng Anh nữa và tổng thời gian học là 2 giờ.

I have been studying English for 2 hours.

(Tôi học tiếng Anh 2 giờ đồng hồ rồi)

→ Nhấn mạnh người nói vẫn đang học tiếng Anh và sẽ tiếp tục học tiếp chứ không chỉ dừng ở 2 giờ đồng hồ.

III. Cách chia động từ ở hai thì hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn

Chia động từ là kiến thức quan trọng trong tiếng Anh, đặc biệt là trong các trường hợp cần áp dụng vào các thì. Người học cần luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức này. Bởi dù thuộc và hiểu rõ cấu trúc của thì hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn mà chia động từ chưa đúng thì ta cũng không đạt được điểm cao trong các bài thi.

Để chia động từ ở 2 thì này, người học cần nắm được quy tắc thêm “-ed” (chuyển động từ về phân từ hai – past participle) cho thì hiện tại hoàn thành và thêm “-ing” cho thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn.

1. Thì hiện tại hoàn thành

• Hầu hết các động từ theo quy tắc được thêm trực tiếp “-ed” vào cuối.
• Các động từ có tận cùng là “e” thì chỉ cần thêm “d”
• Động từ có tận cùng là “y” thì đổi thành “i” và thêm “ed”
• Động từ có tận cùng là phụ âm + nguyên âm + phụ âm thì gấp đôi phụ âm cuối và thêm “ed”
• Động từ có nhiều hơn 1 âm tiết, tận cùng là phụ âm + nguyên âm + phụ âm và là âm tiết nhận trọng âm thì gấp đôi phụ âm cuối và thêm “ed”

Nắm vững cách chia động từ sẽ giúp bạn khá nhiều trong việc sử dụng các thì đấy

2. Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn

• Động từ tận cùng bằng “e”, ta bỏ “e” câm rồi thêm đuôi “ing”
• Động từ tận cùng bằng “ie” ta chuyển “ie” thành “y” rồi thêm đuôi “ing”
• Động từ có 1 âm tiết và tận cùng bằng 1 nguyên âm + phụ âm thì nhân đôi phụ âm cuối trước khi thêm “ing”
• Động từ có 2 âm tiết trở lên, nhân đôi phụ âm cuối khi trọng âm rơi vào âm đó rồi thêm “ing”

Hy vọng với những chia sẻ trên đây, bạn học có thể phân biệt, nắm vững kiến thức về thì hiện tại hoàn thành và hiện tại hoàn thành tiếp diễn một cách dễ dàng hơn. Hãy luyện tập thường xuyên để củng cố phần kiến thức nâng cao này nhé!